Wat is een familiewapen?
Een familiewapen is een heraldische symbool (afbeelding) welk traditioneel gebruikt wordt om een familie, geslacht of adelijke lijn te vertegenwoordigen, te duiden. Het familiewapen wordt afgebeeld naar strikte regels welke de heraldiek eraan toekent. Meestal bestaan deze uit een schild welke specifieke patronen figuren (afbeeldingen) bevat. Weergegeven in heraldische kleuren. Het schild is vaak voorzien van een helm met helmteken en dekkleden, deze worden 2/3 rond het schild afgebeeld. Het komt ook voor dat het schild vastgehouden wordt door schildhouders dit kunnen fabeldieren zijn, maar ook leeuwen of mens figuren. De afbeeldingen op schild en als helmteken zijn altijd terug te voeren naar de familie welke het wapen voert. Als het ware vertegenwoordigd het familiewapen als een soort heraldisch logo de familie welke dit voert. Reeds honderden jaren in gebruik, en tot op heden worden familiewapens als een onlosmakelijk deel gezien van een geslacht, veelal met waarde gedragen “ het familiewapen is een onderdeel welke verbonden is met een familiehistorie”
De oorsprong en betekenis;
Familiewapens hebben hun oorsprong in de vroege middeleeuwen. Deze werden veelal gevoerd door de adelijke families en ridders. De weergaves van afbeeldingen op schilden, gekleurde kleden welke men over het paard hing gaven aan met welke edele persoon/ridder men te maken had. Zo kon men naam en regio van herkomst al van grote afstand zien, het was een vorm van herkenning van de drager.
Later werden familiewapens ook gevoerd door de gegoede burgerij, gemeentelijke bestuurders, kerkelijke gezagsdragers, men gaf als het ware zijn macht, gegoedheid en functie weer via zijn familiewapen.
De opbouw van een familiewapen:
Als reeds eerder aangegeven is een familie wapen gewonden aan strikte heraldische regels en eisen. Vandaar dat men veelal ziet dat ondanks de diversiteit in afbeeldingen altijd de grondvorm aanwezig is. Die volgende elementen bevatten veelal het familie wapen:
Schild: Als gezegd het schild in de vorm van deze. afgebeeld met hierop symbolen en kleurren.
Helm: Geplaatst boven het schild, vaak met een helmteken of een kroon. Aan deze is af te lezen met welke adelijke titel men te maken heeft. Naast het helmteken komen ook vleugels veelvuldig voor.
Schildhouders: Figuren die naast het schild zijn geplaatst zoals dieren of mythologische wezens.
Wapenspreuk: een motto of leus welke onder het schild is geplaatst.
Mag iedereen een familiewapen voeren, dragen:
Ja, maar traditionele wapens zijn vaak verbonden aan historische rechten. Als uw familie geen familie wapen heeft kunt u er een laten ontwerpen en /of laten registreren bij een heraldische vereniging.
Mag ik een familie wapen laten ontwerpen:
Ja, U mag zelf een familie wapen ontwerpen of laten ontwerpen. Bedenk dat het ontwerp van een familiewapen aan strikte voorwaarden dient te voldoen. Deze zijn allen terug te voeren op de heraldische regels die in deze gelden voor een correct weergegeven familie wapen.
(zie hiervoor, familiewapen laten ontwerpen)
Een van de meest voorkomende vragen aan ons is: Heb ik of heeft mijn familie een familiewapen?
Op deze vraag kunnen wij vaak geen antwoord geven. Ondanks onze uitgebreide heraldische bibliotheek met alle relevante naslagwerken, als de “Rietstap” Armorial- General met hierin weergegeven duizenden afbeeldingen van Nederlandse en buitenlandse familiewapens, het wapenboek van aanzienlijke Nederlandse families, vele Adelsboeken en overige naslagwerken.
Het is mogelijk om op naam naar een familiewapen te zoeken, of u daadwerkelijk tot deze familie of familietak behoort kunnen wij u niet mededelen. Het CBG te Den Haag is het aangewezen adres om in eerste instantie te raadplegen. Is hier een familiewapen geregistreerd dan dient u een stamboom onderzoek uit te voeren, dit om zekerheid te verkrijgen dat u tot de rechthebbende familietak behoort. Voor deze informatie is een uitgebreid Genealogisch onderzoek noodzakelijk. Uw familie stamboom dient dan te worden uitgezocht, veelal generatie op generatie met niet de zekerheid dat een familiewapen toe te kennen is aan het onderzochte geslacht.
Veelal begint een zoektocht heel eenvoudig bij u zelf en gaat u generatie op generatie terug in de tijd. Bij het terug kijken naar uw voorvaderen komt u regelmatig terecht in gemeente archieven als ook kerkelijke. Geboorte/overlijdens akten, notariële akten erfenis/overdracht van onroerend goed enz enz. Via deze ontdekking-speurtocht naar uw voorgeslacht is het mogelijk dat u stuit op een familiewapen, gevoerd door een ver familielid in directe lijn.
Kunt u voor onze familie een familiewapen ontwerpen?
Met deze vraag kunt u bij ons terecht. Het behoort tot een onze veel voorkomende werkzaamheden. Veelal start deze vraag met enige schaamte. Dit daar de opdrachtgever NOG niet over een familiewapen beschikt. Bedenk als geïnteresseerde dat alle familiewapens een oorsprong datum hadden, of zij nu reeds honderden jaren oud zijn, of dat zij decennia’s geleden zijn ontworpen, of recent. Er is altijd een moment van opdracht geweest. Er bestaat niet iets van een familiewapen top tien, waarbij de leeftijd een criterium is.
Welke stappen moet ik ondernemen?
De eerste heeft u al gezet en dat is het bezoek van onze website, en het lezen van deze korte info. Mocht u na het doorlezen een vervolg stap wensen te zetten dan dient u zich aan te melden via onze website of telefonisch contact met ons op te nemen.
Wij kunnen dan met u een afspraak inplannen bij ons op kantoor in Zeist, een afspraak met u inplannen op lokatie of bij u thuis. Tijdens dit gesprek inventariseren wij met u uw wensen. Deze hebben betrekking op de weergave welke gewenst is op het schild, de heraldische kleuren het te voeren helmteken, kortom wij bespreken hoe wij het familiewapen gaan vormgeven. Met de informatie welke u beschikbaar stelt en in het wapen wenst te voeren. Deze informatie kan betrekking hebben op uw beroep, kerkelijke overtuiging, regio waar uw familie woonachtig is, hobby, een specifieke (familie)eigenschap, Kort gezegd maken wij samen een lijst met punten waarin u zich herkent.
Na dit kennismaking gesprek gaan wij aan het werk en visualiseren kenmerken in een aantal ontwerp familiewapens met de bijpassende omschrijvingen van gebruikte symbolen gekoppeld aan ons verstrekte informatie. Na het gereedkomen van de ontwerpschetsen tonen wij deze aan u, en bespreken wij deze. Daar waar nodig/gewenst passen wij deze aan. Na goedkeuring wordt het familiewapen op de klassieke manier geschilderd weergegeven op dik schilders papier in acryl verf. Het geheel wordt omlijst met een zware passe partout en na wens ingelijst met hoogwaardig museumglas.
Wij werken de door ons weergegeven familiewapens af, zoals wij dat al generaties lang doen, niet digitaal maar enkel in hoogwaardig handwerk.
Mocht er bij u de wens zijn uw familiewapen te laten registreren, hierbij assisteren wij u graag. Enkele verenigingen vragen voor nieuwe familiewapens enkel digitale weergaves aan, hiervoor dienen wij het voor u ontworpen familiewapen om te zetten naar een vector bestand. Op aanvraag voorzien wij hierin.
